ĐÁNH GIÁ ANGEL BEATS: MỘT TÁC PHẨM TỐT, NHƯNG CHƯA THẬT SỰ HOÀN HẢO

Hai ngày cày anime gần đây của tôi quả thật ngập tràn những cú lừa. Bắt đầu với Yosuga no Sora, cứ ngỡ rằng nó là một bộ xem để cho biết, nhưng kết quả trả về thì lại trái ngược hoàn toàn: tôi thật sự thích nó. Và sau khi đào được thành công ngọc trai ở bãi rác, tôi quyết định quay về với viên ngọc trai mà ai cũng thừa nhận và khen ngợi: Angel beats. Và khi kết thúc tập thứ 13, tất cả những điều gì đọng lại trong tôi, đó là sự mơ hồ. Angel beats có hay không: chắc chắn là có, nhưng nó có thật sự hay đến mức được nhiều người tán dương đến vậy không: thì rất tiếc là nó không đạt được ý đồ đó. Tôi sẽ làm rõ hơn những gì tôi thích và không thích ở Angel Beats trong bài review này, dưới góc nhìn của một fan hâm mộ những tác phẩm của Key

Tên: Angel Beats (エンジェルビーツ)

Kịch bản: Jun Maeda ( Key Visual Arts)

Thực hiện anime: P.A Works studio

Độ dài: 13 tập ( 24 phút/ tập)

Thể loại: Drama, School, Comedy, Action, Supernatural
Vietsub: A4VF

I, Kịch bản và bối cảnh: Mang đậm dấu ấn của Key

Angel Beats có được sự hẫu thuận của một trong những người viết kịch bản tốt nhất của giới Visual novel: đó là Jun Maeda từ Key. Và với một lẽ dĩ nhiên, thì kịch bản của Angel Beats mang đậm những điều đã làm nên tên tuổi cho Key. Một bối cảnh trường học, với nhân vật chính là thiếu niên trung học, anh bắt đầu gặp những con người mới, làm quen và trở thành bạn với họ, cùng họ làm trò hề trong lớp ở đầu phim, nhưng rồi sau đó chính họ sẽ tạo ra những phân cảnh cảm động vào những phút giây cuối cùng. Đó đã là đặc trưng, một cách triên khai kịch bản đến mức độ nhuần nhuyễn, một thương hiệu của Key mà bất cứ ai cũng sẽ nghĩ đến. Điều khác lạ của Angel Beats so với các tác phẩm khác đó chính là yếu tố siêu nhiên: ngôi trường mà anh main sẽ theo học là một ngôi trường.. không ở thế giới thực. Những học sinh ở đây đa số là những cô cậu thiếu niên phải chịu một cái chết oan ức, và chính những điều hối tiếc của họ về thế giới cũ là thứ đã giữ họ ở giữa lần ranh giữa sự sống và cái chết, đưa họ đến ngôi trường này. Và đây chính là bối cảnh cho những gì mà Maeda sẽ khai thác, hay nói cách khác, chủ đề của tác phẩm: đó là nỗi dằn vặt và sự giải thoát. Có vẻ giống như những chủ đề mà Key sẽ hay làm rồi đấy. Thế nhưng, triển khai kịch bản mới là thứ quyết định nên cốt truyện có trở nên xuất sắc hay không. Và cá nhân tôi cảm thấy phần triển khai này có cái gì đó... không đúng. Tôi sẽ trình bày riêng ở một phần khác để tránh spoiler.

II, Phát triển nhân vật: chưa thực sự thỏa đáng

Khi bắt đàu tập 1, tôi đã bắt đầu nghĩ đến việc với số lượng từng này nhân vật thì chắc chắn là không thể đủ với 13 tập được. Và quả nhiên, số lượng tập là quá ít ỏi, cho nên bản thân Angel Beats vẫn còn quá nhiều điều để khai thác ( lý do ra đời của phiên bản visual novel với 6 phần, mỗi phần 3 nhân vật, nhưng với cái tốc độ này của Key thì tôi nghĩ chắc năm 2030 thì cái phiên bản này mới được phát hành trọn vẹn ). Nhưng thật là lạ khi mà Key để 1 trong những nhân vật chính của mình trở nên nhạt nhòa, và có phần kém được đầu tư hơn so với các nhân vật chính khác: đó là Kanade. Thời gian để phát triển thêm cho Kanade là có, nhưng thay vào đấy đội ngũ thực hiện lại quyết định phung phí thời gian đó vào một cái plot vô giá trị ( sẽ đề cập ở phần dưới ), khiến thậm chí Kanade còn nhạt nhòa hơn cả Yui - vốn là một nhân vật phụ. Đấy là nhân vật chính, còn các nhân vật phụ thì sao: kẻ có, kẻ không; nhưng nếu để ý kỹ thì những nhân vật phụ được khai thác đơn giản chỉ để cung cấp những thông tin cần thiết cho cốt truyện, hoặc là để phát triển thêm cho nhân vật khác ( Iwasawa và Yui). Cho nên dàn nhân vật này chỉ dừng lại ở mức " thú vị" và " dễ để thích ", chứ không thể đạt đến mức độ "sâu sắc" và "cảm xúc" như những tác phẩm thông thường của Key được.

Everybody needs a TK!!

Nhưng cũng không phải là không có những tập xuất sắc. Tập 3 và 10 xứng đáng là 2 tập hay thứ nhì của cả bộ; và đặc biệt cốt truyện của tập 9 thì xuất sắc. Tập 9 chính là minh chứng cho lối viết truyện tuyệt vời của Key, mà đã khiến bất cứ những người nào là fan của Key cũng phải cảm thấy thỏa mãn.

Có lẽ 24 tập sẽ là hoàn hảo để Maeda thể hiện toàn bộ tài năng của mình, nhưng đáng tiếc điều đó lại không thể xảy ra, có lẽ là do tiền đã được đổ dồn vào phần tiếp theo mà tôi chuẩn bị đề cập đến ở dưới đây

Edit bổ sung: Nếu muốn tìm hiểu sâu thêm về các nhân vật khác và thế giới trong Angel Beats, tôi khuyên các bạn hãy tìm đọc phiên bản manga Heaven's Door. Bản manga là prequel của anime: kể về những tình tiết xảy ra trước đó, cùng với đó là xây dựng thêm chiều sâu cho các nhân vật còn lại mà chưa có cơ hội được kể trong phiên bản anime. Heaven's door thật sự rất hay, và là một bản bổ sung hoàn hảo mà bất cứ ai đã xem anime cũng nên đọc qua.

III, Hình ảnh và âm nhạc: một trải nghiệm tuyệt vời

Ra mắt vào năm 2010, nhưng Angel Beats thật sự làm tôi bất ngờ vào phần hình ảnh. P.A Works thật sự đã làm rất tốt, đến mức làm tôi có cảm giác như bộ này đang được thực hiện bởi KyoAni vậy. Nhân vật được chăm chút, màu sắc nổi bật, các phân cảnh hành động không quá phức tạp, nhưng lại vô cùng rõ ràng, những cảnh có kết hợp 3D được xử lý rất khéo. Đặc biệt trường đoạn nhạc hội ở tập 3 thật sự vô cùng tuyệt vời, khiến tôi tự hỏi rằng nếu P.A Works có đủ tiềm lực tài chính để mang khiến toàn bộ tác phẩm có được chất lượng hoạt họa như thế thì nó sẽ còn lung linh đến mức nào nữa. Tôi cực kỳ thích những background thiên nhiên của P.A, bất kể tác phẩm nào, nó đậm đà, chân thực và cực kỳ biết cách tôn nhân vật lên. Một lời khen dành cho P.A

P.A là một trong những studio rất thích dùng ánh sáng cường độ mạnh ( mặt trời, đèn pha) để tăng độ chân thực cho background

Còn về phần âm nhạc, thực sự chẳng có gì để mà lo lắng nếu như trong đội ngũ sản xuất của bạn có Jun Maeda cả, nhưng Angel Beats thật sự làm tôi ngạc nhiên về độ chịu chơi của mình. Trong 3 tập đầu tôi cứ ngỡ mình đang được xem anime thể loại âm nhạc, vì cứ mỗi tập đi qua thì lại có ít nhất là một bài hát mới. Sở hữu 5 vocalist cho 13 tập phim, thực sự là P.A và Maeda đã quá mạnh tay cho âm nhạc. Angel beats có lẽ là bộ anime có OP xuất sắc nhất mà tôi từng biết, với sự kết hợp hoàn hảo từ âm nhạc của Maeda, chất giọng hoàn hảo của Lia, và phần hình ảnh xuất sắc của P.A Works. Aoi Tada thì mang đến một ED nhẹ nhàng trong 11 tập. Nhưng bất ngờ nhất thì phải là sự góp mặt của LiSA ở trong dự án này, sự khỏe khoắn trong chất giọng của cô thật sự đã mang tới một làn gió mới cho Angel Beats, và đã khiến cái kết ở ep 10 trở nên vô cùng xúc động. Marina cũng có mặt và đánh dấu debut của cô trước công chúng, và với một người đã mê mẩn với những bản nhạc của ZHIEND trong Charlotte như tôi, thì một lần nữa, những bản nhạc do Marina trình bày đã thực sự không làm tôi thất vọng. Có lẽ phần âm nhạc này đã trở nên... tốt quá mức cần thiết. Sẽ là dối lòng nếu như tôi bảo rằng hãy cắt bớt tiền để làm nhạc đi mà thay vào đó là tập trung để làm thêm vài tập nữa, nhưng thật sự thì đó là điều mà Angel Beats nên làm.

Cho ai chưa biết thì tôi là fan của Marina!!

IV, Những điểm tôi thật sự không hài lòng ở cốt truyện

( Cảnh báo spoiler nặng ở dưới )

Bình thường, theo đúng cách làm truyền thống của Key, khoảng 1/2 thời gian đầu sẽ là thời gian cho những màn comedy và hé lộ từ từ các backstory của nhân vật. Điều này kịch bản vẫn làm tốt, nhưng thay vì mức giảm comedy và tăng tiến chiều sâu cho nhân vật, thì Angel Beats thực hiện công việc này.. hơi sai. Tập 3 có vẻ như hơi nặng nề về mặt drama so với những tập khác. Tập đó thực sự xuất sắc, nhưng hệ quả là những tập sau đó, tập 4 và 5, bị nhạt đi rất nhiều. Drama thì không gây ra được sự xúc động cần có, còn các tập sau lại trở nên nhạt đi vì cao trào gây ra ở tập trước đó; điều này gây ra cảm giác nửa cour đầu bị phai mờ. Phải đến tập 6 thì mọi chuyện mới trở nên bắt đầu ổn định trở lại.. hoặc đấy là tôi nghĩ thế.

Nhưng cũng chỉ đến tập 8 thôi thì mọi chuyện lại đâu ra đấy. Sau cái plot của các Kanade bản sao rằng khi chúng hợp thể vào bản gốc, bản gốc sẽ bị biến đổi, và tỉ lệ giữ nguyên được ý thức là rất thấp; chúng ta còn được nhìn thấy nụ cười nham hiểm của bản sao rằng " bố mày lại chắc thắng phát này rồi"; thì chuyển qua tập 9 ( tập 9 quả thật là một sự lột xác ngoạn mục), thì con bé lại tỉnh dậy như một siêu nhân, không chấn thương, không thương tổn ký ức. Vậy thì câu hỏi đặt ra là: chúng ta mất cả tập 8 để làm gì vậy? Tại sao không thể thay thế nó bằng cách tập trung phát triển tính cách cho Kanade; kể cả một backstory thôi cũng sẽ là quá đủ. Nhưng không, họ quyết định là tạo hẳn một tập với những tình tiết gần như không ảnh hưởng gì đến tổng thể cốt truyện, để mất 24 phút quý giá, mà đáng lẽ ra có thể được sử dụng tốt hơn.

Khung cảnh cuối cùng thật sự là một điều gì đấy tuyệt vời, khi mà Kanade vẫn quyết định rời khỏi ngôi trường này, để tìm kiếm ý nghĩa của cuộc sống mới, dù cho đó có phải là bỏ lại Yuzuru... ít nhất đó là điều mà tôi cảm nhận được. Nhưng ở after credit thì thanh niên main chính của chúng ta lại vẫn... tái sinh, tức là về cơ bản thì những gì anh này nói về việc ở lại nơi này để dẫn dắt người khác cũng chỉ là.. làm màu với gái mà thôi. Nó làm tôi cảm thấy khá là tụt mood, và mặc dù tôi biết là có một episode là alternative ending của AB, nơi mà Yuzuru quyết định sẽ chờ đợi Kanade quay lại ngoi trường đó, nhưng nó lại càng khiến tôi thắc mắc là tại sao không ném ngay cái ending đấy, mà lại thay bằng cái happy ending kia? Chính cái happy ending đấy làm cho mọi tình tiết được xây dựng trước đấy trở nên vô nghĩa và thiếu logic, mà thực ra đây cũng không phải lần đầu tiên tôi chứng kiến cái kết sặc mùi fan-service như thế này của Key. Anh em nào đã đọc xong Tomoyo after thì chắc sẽ hiểu rõ điều này.

( Kết thúc phần spoiler )

Tổng kết: Angel Beats là một tác phẩm khá, đại diện cho phong cách viết truyện của Key theo một cách cơ bản nhất. Mặc dù không thật sự nổi bật trong hàng ngũ các sản phẩm có sự tham gia của Key và còn nhiều những dấu hỏi trong việc sắp đặt tình tiết, nhưng cũng là đủ để khiến cho những người mới xem thể loại drama ( hoặc lần đầu tiếp xúc với các sản phẩm của Key), cảm thấy phải xúc động. Cùng với đó, phần hình ảnh hoa lệ, âm nhạc cuốn hút và một dàn nhân vật thú vị chính là lý do mà ai cũng muốn tìm đến Angel Beats để xem và thưởng thức. Nó sẽ là một trải nghiệm tuyệt vời dành cho những ai muốn tìm kiếm một tác phẩm drama không quá nặng nề mà vẫn giàu ý nghĩa

Đánh giá

Cốt truyện: 1,2/2,0

Nhân vật:1,6/2,0

Hình ảnh:1,7/2,0

Âm nhạc: 2,0/2,0

Mức độ thưởng thức:1,3/2,0

Tổng: 7,8/10 ( khá )

P/s: Có một chi tiết tôi vẫn không thể hiểu nổi, đó là tại sao ở một nơi là lần ranh của sự sống và cái chết, mà vẫn phải dùng tiền Yên để mua thức ăn và cà phê? Chẳng nhẽ lại bảo là tạo tiền.. từ đất sét nhé..?!

Tôi lạy các ông Key, các ông bán cà phê còn đắt hơn cả bán Clannad!! ( Clannad được bán CH play với giá 100 yên )

P/s 2: Jun Maeda từng khẳng định rằng nhân vật Yurippe của ông được tạo ra dựa trên Yukiko của Persona 4. Nhưng mà không hiểu sao tôi cứ thấy Yurippe như kiểu chị em cùng cha khác ông nội của Haruhi Suzumiya thế nào ấy các ông ạ